Warto wiedzieć...

Ciekawe informacje o Italii

EGIPT – RZYM czyli wycieczka z lokalnym przewodnikiem po ścieżkach historii

EGIPT – RZYM czyli wycieczka z lokalnym przewodnikiem po ścieżkach historii

EGIPT – RZYM

Okres Aleksandra Macedońskiego

Aleksander Macedoński, jeden z największych zdobywców w historii, zmarł w wieku 33 lat w 323 r. p.n.e. Jego śmierć wywołała chaos w imperium, które zbudował dzięki swoim niesamowitym podbojom, obejmującym ogromne terytoria od Grecji po Egipt i Indie. Po jego śmierci, jego generałowie, znani jako diadochowie, podzielili się jego imperium na kilka części, a każda z nich stała się niezależnym królestwem.

Jednym z najważniejszych generałów Aleksandra był Ptolemeusz I Soter. Otrzymał on kontrolę nad Egiptem, gdzie założył dynastię Ptolemeuszy. Ptolemeusz I był nie tylko świetnym wojownikiem, ale także mądrym władcą. Pod jego rządami Egipt stał się jednym z najważniejszych ośrodków kulturalnych i naukowych starożytnego świata. To właśnie za jego panowania rozpoczęto budowę Biblioteki Aleksandryjskiej, która miała stać się największym zbiorem wiedzy starożytności.

Biblioteka Aleksandryjska

Biblioteka Aleksandryjska, założona przez Ptolemeusza I, była nie tylko miejscem przechowywania ksiąg, ale również centrum badawczym, gdzie intelektualiści z całego świata gromadzili się, aby dzielić się wiedzą i prowadzić badania. W Bibliotece pracowali tacy wielcy uczeni jak Zenodot z Efezu, który był pierwszym bibliotekarzem, oraz Arystarch z Samotraki, znany z prac nad tekstami Homera. Biblioteka zawierała setki tysięcy zwojów, w tym dzieła z zakresu historii, geografii, matematyki, astronomii, filozofii i literatury.

Niestety, Biblioteka Aleksandryjska została kilkakrotnie zniszczona. Pierwsze zniszczenie miało miejsce w 272 r. n.e. na rozkaz cesarza Aureliana, który walczył o odzyskanie miasta z rąk lokalnych buntowników. Kolejne zniszczenie miało miejsce w 391 r. n.e. na rozkaz cesarza Teodozjusza I, kiedy to biblioteka stała się ofiarą chrześcijańskich prześladowań pogańskich świątyń i instytucji. W 415 r. n.e. doszło do kolejnego ataku, a ostateczny cios zadał kalif Omar I w 640 r. n.e., gdy muzułmanie podbili Aleksandrię. Każde z tych zniszczeń przyczyniło się do utraty ogromnej ilości wiedzy zgromadzonej przez wieki.

Relacje Rzymu i Egiptu

W 273 r. p.n.e. Rzym i Egipt podpisały traktat o przyjaźni i współpracy, co zacieśniło więzy między tymi dwoma potężnymi państwami. Egipt, będący wówczas pod rządami dynastii Ptolemeuszy, stał się ważnym sojusznikiem Rzymu, dostarczającym zboże i inne produkty rolne, które były niezbędne do wyżywienia rosnącej populacji Rzymu. W 264 r. p.n.e., kiedy Rzym prowadził wojny na Sycylii i w Afryce Północnej, Egipt dostarczał rzymskim legionom niezbędne zapasy, co było kluczowe dla ich zwycięstw.

W 181 r. p.n.e. Egipt oficjalnie uznał protektorat Rzymu, co oznaczało, że był pod jego ochroną i wpływem, chociaż nadal zachowywał pewną autonomię. W latach 50. p.n.e., w czasie wojen domowych między Juliuszem Cezarem a Pompejuszem Wielkim, Egipt ponownie znalazł się w centrum wydarzeń. Po przegranej bitwie z Cezarem, Pompejusz szukał schronienia w Egipcie, ale został podstępnie zamordowany przez Ptolemeusza XII, brata Kleopatry, który chciał zdobyć tron i pozbyć się rywali, w tym swojej siostry.

Interwencja Cezara i Kleopatra

Juliusz Cezar, dowiedziawszy się o śmierci Pompejusza, przybył do Egiptu, aby zaprowadzić porządek. W wyniku jego interwencji, Ptolemeusz XII został pokonany, a Kleopatra stała się jedyną władczynią Egiptu. Kleopatra była nie tylko piękna, ale także inteligentna i charyzmatyczna. Jej związek z Cezarem umocnił pozycję Egiptu, a po jego śmierci w 44 r. p.n.e., nawiązała sojusz z Markiem Antoniuszem, jednym z najważniejszych ludzi w Rzymie.

Związek Kleopatry i Marka Antoniusza był nie tylko romantyczny, ale także polityczny. Mieli razem czworo dzieci, a Antoniusz przydzielił im terytoria rzymskie, co wzbudziło gniew Oktawiana, przyszłego cesarza Augusta. Oktawian uznał to za zdradę Rzymu i wypowiedział wojnę Kleopatrze oraz Antoniuszowi. Bitwa morska pod Akcjum w 31 r. p.n.e. zakończyła się klęską Antoniusza i Kleopatry, którzy popełnili samobójstwo, aby uniknąć upokorzenia i niewoli.

Egipt jako prowincja Rzymska

Po śmierci Kleopatry Egipt został włączony do Imperium Rzymskiego jako jego prowincja. Od 27 r. p.n.e. Egipt stał się jedną z najważniejszych prowincji Rzymu, ze względu na swoje ogromne zasoby rolnicze. Żyzne ziemie w dolinie Nilu dostarczały zboża, które były kluczowe dla wyżywienia Rzymu. Szacuje się, że Egipt dostarczał jedną trzecią całego zapotrzebowania na żywność w imperium, co czyniło go niezwykle ważnym dla stabilności i dobrobytu Rzymu.

Rzymscy gubernatorzy Egiptu zarządzali prowincją z dużą autonomią, ale zawsze pod ścisłym nadzorem cesarza. Egipt był również ważnym ośrodkiem kulturalnym i naukowym w czasach rzymskich. Aleksandria, jako centrum nauki i kultury, kontynuowała swoje tradycje naukowe, chociaż Biblioteka Aleksandryjska nigdy nie odzyskała swojej dawnej świetności.

Znaczenie Egiptu w Imperium Rzymskim

Egipt miał ogromne znaczenie dla Imperium Rzymskiego nie tylko z powodu swoich zasobów rolniczych, ale także strategicznego położenia. Kontrola nad Egiptem umożliwiała Rzymowi łatwy dostęp do wschodnich terytoriów imperium oraz szlaków handlowych prowadzących do Indii i innych części Azji. Egipt był również ważnym ośrodkiem produkcji i handlu różnymi towarami, takimi jak papirus, len, szkło i perfumy.

Ponadto, Egipt miał ogromne znaczenie religijne i kulturalne. Wiele rzymskich praktyk religijnych i obrzędów zostało wchłoniętych z egipskich tradycji. Kult Izydy, egipskiej bogini miłości i płodności, stał się bardzo popularny w całym imperium, a świątynie poświęcone jej czci były budowane w wielu rzymskich miastach.

Podsumowanie

Podsumowując, relacje między Egiptem a Rzymem były niezwykle skomplikowane i miały długotrwałe konsekwencje dla obu stron. Od czasów Aleksandra Macedońskiego, poprzez okres dynastii Ptolemeuszy, aż po ostateczne włączenie Egiptu do Imperium Rzymskiego, oba kraje wpływały na siebie nawzajem w sposób, który ukształtował historię starożytnego świata. Egipt, ze swoimi bogactwami, kulturą i strategicznym położeniem, był kluczowym elementem w budowie i utrzymaniu potęgi Rzymu, a dziedzictwo tego okresu jest widoczne do dziś w wielu aspektach naszej cywilizacji.